Danas se često može pročitati da nešto “povećava rizik od raka”. Pominju se određene namirnice, velika izloženost sunčevim zracima, starenje i mnogi drugi faktori, što kod mnogih izaziva osećaj bespomoćnosti.
Ipak, istraživanja pokazuju da i previše i premalo određenog nutrijenta može povećati rizik od raka debelog crijeva i drugih vrsta raka. Riječ je o željezu, a naučne studije pokazuju da njegov nivo može imati važnu ulogu u razvoju raka.
Naučni rad iz 2022. pokazuje da višak željeza može povećati rizik od raka pluća i debelog crijeva budući da višak željeza može da podstakne rast tumora. S druge strane, rad iz 2021. godine povezuje nedovoljan unos željeza s razvojem raka debelog crijeva.
“Višak gvožđa može povećati rizik od raka debelog crijeva zbog njegovog uticaja na proliferaciju tumorskih ćelija”, pojašnjava gastroenterolog dr. James Kox. Kolorektalna hirurškinja, dr En Mongvi, dodaje da prekomerne količine željeza mogu doprinijeti oksidativnom stresu i oštećenju DNK, lipida i proteina, što može izazvati razvoj raka.
S druge strane, premalo željeza može oslabiti imunitet.
“Imuni sistem zavisi od željeza kako bi normalno funkcionisao”, ističe dr Michelle Huse, dodajući da nedostatak željeza može ometati sposobnost tijela da prepozna i uništi ćelije raka.
Količina željeza potrebna svakom pojedincu može zavisiti od starosti, faze menstrualnog ciklusa i navika u ishrani. Dr. Mongvi preporučuje konsultaciju s ljekarom prije uzimanja suplemenata te dodaje da su preporučene dnevne doze željeza prema američkom Nacionalnom institutu za zdravlje (NIH) sledeće:
- Muškarci od 19 do 50 godina: 8 miligrama,
- Žene od 19-50 godina: 18 miligrama,
- Osobe starije od 50 godina: 8 miligrama,
- Trudnice: 27 miligrama,
- Dojilje: 9 miligrama.
Željezo se može pronaći u namirnicama poput škampa, brokolija, jaja, piletine, proizvoda od pšenice, suhog grožđa i indijskog oraha